همانطور كه در بحث زخم ها بيان شد، بر اثر آسيب ديدن پوست، عضو قادر به انجام وظايف خود نخواهد بود. در حقيقت پانسمان ساده زخم عبارت است از قرار دادن پوششِ مناسب روی محل زخم تا زمان بهبود پوست. قبل از قرار دادن اين پوشش معمولاً برای تميز و استريل كردن زخم و كم كردن احتمال آلودگی آن از آب و صابون و مواد استريل كننده يا ضدعفونی كننده استفاده میشود.
فهرست مطالب
هدف های پانسمان ساده زخم
مهمترين هدف های انجام پانسمان عبارتاند از:
- جلوگيری از خونريزی زخم
- جلوگيری از ورود ميکروب ها از راه زخم
- جذب ترشح های زخم
- جلوگيری از بروز ضايعه های بيشتر زخم
- کمک به بهبود زخم
? همچنین ببینید : خرید و قیمت انواع لباس کار
نکته های قابل توجه در پانسمان
اگر قرار باشد شما زخمی را پانسمان کنيد به چه نکته هايی توجه میکنيد؟ برای انجام صحيح پانسمان ساده زخم به نکته های زير توجه کنيد:
- قبل از پانسمان بايد دست خودرا با آب گرمو صابون بشوييد.
- هنگام پانسمان ساده زخم از دستکش و ماسک استفاده کنيد و از عطسه، سرفه و صحبت کردن خودداری کنيد.
- قبل از انجام پانسمان، زخمهای سطحی را میتوانيدبا آب و صابون بشوييد. همچنين در زخم های ناشی از گاز گرفتگی توسط حيوانات برای کاهش احتمال آلودگی به هاری، زخم را با آب گرم و صابون بشوييد (آب گرم و صابون تا حد زيادی ميکروب هاری را غيرفعال میکند).
- برای تميز کردن زخ هايی که خونريزی ندارند، اطراف گرد و غبار زخم را کمی فشار دهيد تا مقداری خون همراه و کثافات از زخم خارج شود. سپس روی زخم را با محلول ضدعفونی کننده مانند بتادين، ساولن و … تميز کنيد. برای تميز کردن زخمهای معمولی آنها را از مرکز به خارج، اگر عفونی هستند به عکس از خارج به مرکز تميز کنيد. اما در زخم های دارای خونريزی شديد ابتدا چند قطعه گاز يا دستمال تميز روی زخم بگذاريد و محکم فشار دهيد تا خونريزی بند آيد. بعد زخم را بانداژ کنيد.
- برای تميز کردن هر قسمت از زخم از پنبه ای آغشته آلوده شده را به به مواد ضدعفونی کننده استفاده کنيد و پنبه قسمت های ديگر زخم نماليد.
- برای پوشانيدن پانسمان از پنبه استفاده نکنيد بلکه آن را با گاز يا حداقل پارچه بپوشانيدزيرا الياف پنبه وارد زخم شده و باعث عفونت میشود.
- اگر پوشش پانسمان ساده زخم به خون آلوده شد، از جدا کردن پانسمان از زخم خودداری کنيد. (زيرا باعث خونريزی مجدد زخم میشود.)
- اگر دو لبه زخم از هم فاصله زياد داشته باشند، لازم است پزشک اول بخيه بزند، سپس پانسمان کند. اما تا رسيدن پزشک میتوانيد دو لبه را با گاز استريل به هم نزديک کنيد.
- پانسمان را بايد با باند يا چسب روی زخم ثابت کنيد طوری که مقداری از اطراف محل زخم را نيز بپوشاند.
- از آنجا که احتمال آلودگی زخم به ميکروب کزاز است حتی برای زخم های جزيی نيز مصدوم را به منظور تزريق واکسن يا سرم کزاز به مرکز بهداشتی ــ درمانی راهنمايی کنيد.
بانداژ يا زخم بندی
پس از پانسمان ساده زخم، از باند يا وسيله ای مشابه آن برای بستن زخم استفاده میشود که اين عمل را بانداژ يا زخم بندی میگويند. مهمترين هدف های بانداژ به شرح زير است:
- ايجاد فشار مستقيم بر روی زخم برای جلوگيری از خونريزی
- ثابت کردن پانسمان و آتل
- محدود کردن حرکت عضو آسيب ديده
- ايجاد تکيه گاه برای عضو يا مفصل آسيب ديده
- جلوگيری از تورم
- محافظت زخم از آسيبهای بعدی
انواع مختلف باند چندنوع باند را ديدهايد؟
انواع مختلف بان دعبارت است از: باند پارچه ای (مثلثی، کراواتی وپهن)، باندنواری وباندکشی. با استفاده ازيک پارچه از جنس های مختلف میتوان انواع مختلفی از باندهای پارچه ای را به دست آورد که در موارد مختلف کاربردهای متفاوتی دارند.
باند مثلثی:
از تا کردن يک پارچه مربع شکل از قطر مربع يک باند مثلثی به دست میآيد که کاربرد فراوانی در کمک های اوليه، به خصوص در بی حرکت کردن اعضا دارد. (مثلا ران و لگن)
باند پهن:
از دو بار تازدن باند مثلثی ازنوک آن باند پهن به دست میآيد.
باند کراواتی:
از چند بار تا زدن باند مثلثی، برای باند نواری شکل به نام باند کراواتی به دست میآيد. معمولا بانداژ چشم، چانه، گوش و آرنج استفاده میشود
بالشتک گرد:
برای ساخت يک بالشتک گرد که در آسيب های دستگاه اسکلتی و بیحرکت کردن جسم خارجی در زخم کاربرد دارد يک سرباند کراواتی را به دور دست خود چندبار حلقه کرده سپس سر ديگر باند را به دور حلقه پيچيده و ته باند را در لابه لای باند فرو کنيد.
باند نواری:
اين باند در پهناهای مختلف به صورت آماده در داروخانه ها وجود دارد و میتوان آن را در کمک های اوليه نگهداری کرد.
باندکشی:
اين باند نيز که خاصيت ارتجاعی دارد به صورت آماده در داروخانه ها هست.
? همچنین ببینید : خرید و قیمت انواع
نکته های قابل توجه برای انجام بانداژ
- حتما پس از پانسمان ساده زخم، روی آن را بانداژ کنيد.
- هيچ گاه بانداژ را مستقيما روی زخم انجام ندهيد.
- دقت کنيدکه بانداژ خيلی شل يا سفت نباشد.
- انتهای اعضا بايد از بانداژ بيرون باشد تا شما بتوانيد بعدازبانداژ، جريان خون عضو را ازنظر رنگ پوست و نبضه ای انتهايی کنترل کنيد.
- پس از انجام بانداژ ممکن است به علت تورم عضو، بايد آن را باز کرده، مجددا بانداژ برای عضو تنگ شود که حتما بست.
- برای کمک به جريان خون عضو و جلوگيری از شل شدن بانداژ بايد هنگام بانداژ دست و پا، باندپيچی را از قسمت باريک ترع ضو شروع کنيد. (از پايين به بالا)
- هنگام گره زدن، به مـحل گـره دقت کنيـد که حداکـثر راحتی را برای مصدوم داشته باشدو تا حد امکان از گره زدن برروی محل آسيب ديده، موضع نشستن و خوابيدن يا برجستگی استخوانی خودداری کنيد.
- هيچگاه دو سطح پوست را روی هم قرار ندهيد (مثلا ً از يک گاز انگشتان) زيرا باعث چسبندگی آنها میشود و حتما يا پارچه در بين آن دو سطح استفاده کنيد.
- قبل از انجام بانداژ روی دست، حلقه، انگشتری، ساعت، النگو و … را از دست مصدوم خارج کنيد. احساس مصدوم در انتهای
- پس از اتمام بانداژ درباره ًگزگز شدن، بیحس شدن و … سؤال کنيد.
- برای گره زدن دو سر بانداژ از گره به صورتی که در تصوير آمده است، استفاده کنيد.
مطالب مرتبط:
تدوین شده در تیم محتوایی وب سایت دلفان ایمنی فروشگاه تجهیزات ایمنی