آیا از اهمیت و نقش گوشی های ایمنی در كاهش سر و صدا با خبر هستید؟ اگر در محیطی کار میکنید که صدای زیادی و صداهای ناهنجاری وجود دارد توصیه میکنم حتما از گوش های کار و یا گوشی های ایمنی استفاده کنید. عدم استفاده از گوشی ایمنی می تواند در طولانی مدت عوارض شدیدی بایتان داشته باشد. نقش گوشی های ایمنی در كاهش سر و صدا آنقدر زیاد است که تنها در چند جمله قابل گفتن نیست. با دلفان ایمنی همراه باشید.
فهرست مطالب
نقش گوشی های ایمنی در كاهش سر و صدا
سر و صدا مخلوطی از اصوات مختلف با طول موج و شدت های متفاوت است كه تركیب معین و مشخصی نداشته و برای گوش ناخوشایند است. تعداد زیادی از افراد در محیط كاری خود در معرض سر و صدای مضر هستند. بیش از 29% از كارگران در بیشتر از 4/1 ساعت كاری خود در معرض حدود مخاطره آمیز صدا هستند.
با وجود آنكه سر و صدا ایجاد افت شنوایی می كند اما به راحتی قابل پیشگیری است. به همین علت در دستورالعمل جدید اتحادیه اروپا 2003/10/EC كه در 15 فوریه 2006 ویرایش شده به پیشگیری و جلوگیری از مواجهه كارگران با سر و صدای مضر تاكید شده است.
1- رفع مشکل سر و صدا
سر و صدا یكی از مشكلات بزرگ و مهم بهداشتی در محیط های كاری است. در واقع سر و صدا یكی از عوامل ثانویه است كه در پروسه های كاری ایجاد می شود. صدا از تغییرات فشار در یك محیط واسط (مثل هوا) پدید می آید. ارتعاش نیز ایجاد صدا می كند. ارتعاش و تغییرات فشار امواجی را ایجاد می كند كه از منابع تولیدشان به صورت موج منتشر می شود. مواجهه با صدای زیاد علاوه بر ایجاد افت شنوایی به صورت دایم و یا موقت می تواند موجب افزایش فشار خون، افزایش ضربان قلب، بالا رفتن میزان حوادث و … شود.
میزان این عوارض بستگی به شدت صوت و زمان مواجهه دارد. عارضه مهم صدا افت دایم و موقت شنوایی است. افت موقت در تماس های كوتاه مدت ایجاد شده و بعد از یك دوره استراحت، به حالت نرمال باز می گردد. اما افت دایمی شنوایی با تماس طولانی مدت با صدای بالاتر از حد مجاز ایجاد شده و برگشت ناپذیر خواهد بود.
2- تغییرات در دستورالعمل اتحادیه اروپا
نزدیك به 20 سال از تعریف حدود مجاز صدا در اتحادیه اروپا (EU) می گذرد. از آن زمان تا كنون پیشرفت دانش و تكنولوژی ثابت كرده كه حدود مجاز باید حد محافظتی بیشتری داشته باشند. بسیاری از كارگرانی كه در معرض صدای كمتر از حد مجاز تعریف شده قبلی (90Db) قرار داشتند مستعدتر برای افت شنوایی دایمی بودند. بنابراین در ویرایش جدید دستورالعمل اتحادیه اروپا حفاظت بیشتری برای شنوایی در نظر گرفته شده و حد مجاز به 87dB كاهش یافته است. این حد مجاز جدید به مساله حفاظت از شنوایی توجه بیشتری نموده است.
3- چه تفاوتی بین صدای 80dB و 85dB وجود دارد؟
ممكن است تفاوت زیادی بین دو عدد 80dB و 85dB به نظر نیاید. اما این مقدار بسیار قابل توجه و زیاد است به دلیل آنكه مقیاس صدا یك مقیاس لگاریتمی است و تفاوت بین این دو عدد (85 و 80) تفاوت زیادی را در فشار صوت ایجاد می كند. در فاصله بین این دو عدد، انرژی صوتی بیشتر از دو برابر افزایش می یابد.
4- روش های كنترل و كاهش صدا
- کنترل مهندسی
- کاهش مواجهه
كنترل مهندسی
- به كارگیری روش های مهندسی مثل پنل های جاذب صدا، صدا خفه كن ها، حفاظ های صوتی برای قسمت های متحرك و صدا دار ماشین آلات و قسمت های مرتعش.
- طراحی محیط كاری به صورتی كه ماشین آلات و پروسه های پر سر و صدا از قسمت های دیگر و از كارگر جدا شوند.
- طراحی و تدوین یك برنامه مناسب تعمیر و نگهداری ماشین آلات
- استفاده از تجهیزاتی كه صدای كمتری را در محیط كار ایجاد كنند.
كاهش مواجهه
- برنامه های كنترلی كاهش تماس مثل چرخش كاری و ایجاد برنامه های كار- استراحت به صورت متناوب و فراهم كردن یك محیط ساكت و آرام برای استراحت (در زمان استراحت بین كار).
- انتقال پروسه های صدادار تمیز كاری و تعمیر ماشین آلات به شیفت های ساكت تر و یا شیفت بعد از كار.
آموزش و ارایه اطلاعات به كارگران
كارگران بایداز خطرات مواجهه با صدا، روش های كاهش مواجهه صدا، و یا كاهش صدا با استفاده صحیح از وسایل حفاظت فردی، علایم افت شنوایی، حدود تماس شغلی، شرایط مراقبت از سلامتی، اطلاعات مناسبی داشته و در این زمینه ها آموزش بینند.
وسایل حفاظت فردی
آخرین روش برای كاهش صدا استفاده از وسایل حفاظت فردی می باشد. در خصوص وسایل حفاظت فردی باید به نكات زیر توجه شود:
كارگرانی كه در معرض صدای در حد مجاز و یا بالاتر از حد مجاز هستند باید از وسایل حفاظت فردی مناسب استفاده كنند.
كارفرما باید روش استفاده درست از وسایل حفاظتی را به كارگران آموزش دهد.
بهتر است خود كارگران در انتخاب وسایل حفاظت فردی دخالت داشته باشند.
روش نگهداری و تعویض وسایل معیوب و خراب و برنامه ای مناسب جهت تعمیر وسایل حفاظت فردی كه نیاز به تعمیر دارند مد نظر قرار گیرد.
وسایل حفاظت شنوایی نظیر Ear Plugs (توگوشی) و Ear Muff (روگوشی) باید در دسترس كارگرانی كه در معرض صدا هستند قرار بگیرد. بهتر است مدت زمان استفاده از آن با توجه به نوع گوشی و تاریخ ساخت گوشی برای گوشی ها مشخص شود. مثلا برخی از توگوشی ها به منظور استفاده یك بار ساخته شده اند. توصیه اتحادیه اروپا این است كه در صدای بالای 80dBA استفاده از گوشی مناسب می باشد.
گوشی های حفاظتی متنوعی وجود دارند كه می توان به گوشی های یكبار مصرف، چند بار مصرف كه معمولا به صورت توگوشی است و همچنین بنددار و یا بدون بند اشاره نمود.
5- نكات قابل توجه در انتخاب گوشی
بهتر است گوشی بعد از اندازه گیری و ارزیابی صدای محیط كاری انتخاب شود تا با توجه به صدای محیط و میزان كاهش صدای گوشی (SNR) گوشی مناسب انتخاب شود. باید توجه داشت كه انتخاب گوشی با SNR نامناسب باعث می شود كه فرد استفاده كننده در شنیدن مكالمات و یا علایم و آلارم های هشداری دچار مشكل شود.
سخن پایانی
از اهمیت و نقش گوشی های ایمنی در كاهش سر و صدا قافل نشوید! گوشی ها با توجه به نوع كار و شرایط جوی انتخاب شود. به طور مثال طراحی برخی از گوشی ها مناسب جهت كار در محیط مرطوب و گرم بوده و مانع عرق كردن در ناحیه گوش و یا حساسیت های پوستی می شود. همچنین در طراحی برخی از گوشی ها از فلز استفاده نشده به طوری كه در محیط های الكتریكی می تواند به عنوان عایق الكتریسته عمل كند.
در برخی از پروسه های كاری استفاده همزمان توگوشی و روگوشی توصیه شده است. نكته مهم در استفاده مناسب و درست از گوشی ها می باشد. عدم فیت شدن مناسب توگوشی در داخل گوش و یا بد قرار گرفتن روگوشی باعث می شود كه صدا وارد مجرای شنوایی شده و حفاظت دهی صورت نگیرد.