اهمیت داشتن سامانه اعلام حریق

اهمیت داشتن سامانه اعلام حریق چیست؟ چرا باید از سامانه اعلام حریق استفاده کنیم؟ بگذارید تا در ابتدا با معنا و مفهوم حریق آشنا شویم. در واقع حريق یا آتش يک واكنش شيميايي است، مواد با پايه كربنی (سوخت آتش) تركيب شده با اكسيژن (معمولا يک قسمت از هوا) در اثر گرما توليد بخار هاي قابل اشتعال ميكنند و اين بخار ها پس از تماس با چيزهای به اندازه كافی داغ كه بتواند بخار را آتش بزند شعله ور شده و حريق توليد می شود.

به عبارت ساده چيزهايی كه ميتوانند آتش بگيرند با چيزهايی كه داغ هستند تماس حاصل ميكنند و آتش توليد مي شود. كتابخانه، موزه، بايگاني، بناهای تاريخی پر از مواد سوختنی مانند كاغذ، كتاب، دست نوشته و مبلمان و… هستند. پالاستيک، كاغذ، فوم، فيبر و … مانند آن به معنای سوخت آتش هستند و اين ها معمولا با وسايلی مانند لامپ، گرم كننده ها، پنكه برقی و … احاطه شده اند كه ميتوانند شروع كننده آتش باشند.

• فعاليت های شعله ساز مانند جوشکاری، لحیم کاری و مانند آن اغلب منشا آتش هستند.
• حريق های عمدی متاسفانه بيشترين علت مشترک آتش سوزی هایی است که ريشه فرهنگی دارند و بايد هميشه در طرح های
  حفاظت حريق مورد توجه قرار گيرند.

اهمیت داشتن سامانه اعلام حریق در حریق های عمدی

وقتي كه عامل افروزش به ساوخت تماس پيدا ميكند آتش ايجاد و به دنبال آن حريق بدون دود و با رشد آهسته شروع ميشود كه اين وضعيت از چند دقيقه تا چند ساعت مي تواند طول بكشد كه بستگی به نوع سوخت، چيدمانی و مقدار اكسيژن در دسترس دارد. در اين دوره گرما افزايش يافته و حجم كم يا متوسطی از دود توليد مي شود. بوی دود اولين آثار دود است كه هميشه شروع آتش را مشخص ميكند و انسان يا سامانه اعلام حریق اتوماتيک ميتوانند اولين مراحل كشف حريق را از اين طريق انجام دهند كه اگر در اين مرحله آگاه سازی به موقع برای اطفائ حريق صورت گيرد ميتوان آتش را قبل از اينكه صدمات قابل ملاحظه ای وارد كند مهار كرد.

مراحل شروع آتش و اطفا آن

وقتي كه ادامه روند ايجاد حريق به انتهای مرحله اول رسيد حرارت به اندازه كافی وجود دارد كه شعله های آتش شروع شده و هجوم آورند. زماني كه شعله شروع شد حالت نسبتا خفيف حريق ديگر به وضعيت جدی و با رشد سريع شعله و گرما تبديل میشود و در دقايق اوليه گرمای سقف ميتواند تا بيش از 1000 درجه ساانتي گراد افزايش يابد (1800 درجه فارنهايت) اين شعله ميتواند چيز های قابل احتراق مجاور را به آتش بكشد و خيلی سريع زندگی افراد درون اطاق را به مخاطره بياندازد.

در بين سه تا پنج دقيقه سقف اطاق تبديل به يک كوره ميشود و افزايش درجه حرارت به حدی است كه تمام چيزهاي قابل اشتعال درون اطاق يكباره باهم آتش مي گيرند. در اين زمان محتوای درون اطاق نابود ميشود و بقای زندگی غير ممكن خواهد شد. توليد دود افزون بر چند صد متر مكعب در دقيقه ميشود و همه جا تيره شده و پرتاب های انفجار رخ ميدهند.

در ادامه اگر ساختار ساختمان در برابر گسترش آتش مقاوم باشد آتش بقيه لوازم قابل اشتعال را می سوزاند و خود به خود خاموش مي شود. اما اگر سقف يا ديوار در مقابل حريق استقامت كافی نداشته باشند (درب های باز، روزنه در سقف يا ديوار، سازه های ضعيف در برابر حريق و ..) آتش به قسمت های مجاور گسترش ميابد و اگر مهار نشود تمام ساختمان را نابود ميكند.

مهار به موقع آتش با سامانه اعلام حریق

يک مهار به موقع و مؤثر حريق بستگی به خاموش كردن شعله ها قبل يا بلافاصله بعد از توليد آن ميباشد و در غير اين صورت صدمات وارده آنقدر جدی خواهند بود كه نابود كننده و غير قابل جبران باشند. در مراحل اوليه حريق حضور اشخاص با خاموش كننده های دستی ميتواند مفيد و مؤثر باشد و چنانچه اطلاع رسانی از وقوع آتش ضعيف يا اينكه رشد آتش سريع باشد خاموش كننده های دستی فرصت طلايی مرحله اوليه حريق را از دست ميدهند و در اين صورت تنها گروه های آتش نشانی با تجهيزات لازم و يا خاموش كننده های اتوماتيک موجود در محل شايد مؤثر واقع شوند.

لذا طراحی سامانه اعلام حريق بايد بر اساس ماهيت رفتار فون الذكر ايجاد و گسترش آتش، و با توجه به اهداف طرح، برای ايجاد يک سامانه كشف و اعلام حريق هر چه مؤثر صورت گيرد.

چرا سامانه اعلام حريق مورد نياز است ؟

در ساختمان های بلند مرتبه و بزرگ وجود اين سامانه ها برای اعلام و آگاهی تمام ساكنين از يک حريق يا و ضعيت اضطراری اساسی و الزام است و همچنين سامانه برای يک تخليه منظم و حساب شده بكار گرفته ميشود.

سايت های بزرگ با گروه حريق داخلی به اين سامانه نياز دارند تا گروه را با خبر كند و آنها را به سمت محل خطر هدايت نمايد. سرمايه ممكن است قابل توجه باشد و نياز به يک سامانه مطمئن اعلام حريق باشد. ساختمان ممكن است برای مدت طولانی خالی بماند و مالكين مايل باشند كه در صورتيكه اتفاق نامطلوبی رخ دهد گروه آتش نشان به طريق مناسب با خبر شوند.

سامانه اعلام حريق اغلب برای موارد اضطراری مشابه كشف و اعلام حريق، مانند سيگنال اعلام خطر بمب، بررسی سامانه در مورد مكان يا دستگاه های در حالت خطر زياد، اعلام حالت اضطراری، و حتی اعلام اتمام كلاس در مدارس ميتوانند بكار روند. بعضي مواقع سامانه اعلام حريق برای جبران كمبود های موجود در حفاظت سازه در برابر حريق يا پوشش دادن مخصوص موارد با ارزش، بكار ميرود. از اين رو سامانه اعلام حريق يک شبكه كنترل از كليدهای اعلام دستی، سنسور های خودكار كشف حريق، و تجهيزات اعلام حريق را بر روی فضای حفاظت شده اعمال ميكند كه برای ساختمان مانند چشم و زبان باشند تا مرتبا ساختمان را بررسی كنند و چنانچه خطر ايجاد حريق بوجود آيد اعلام خطر كنند همانطوری كه اگر ما شعله آتشی ببينيم آنطور عمل ميكنيم.

اهمیت سامانه اعلام حریق در به حداقل رساندن خطر حریق

براي به حداقل رساندن خطر حريق و وصدمات آن بر روی كليه مكان ها خصوصا آن هايی كه از لحاظ جانی و مالی اهميت خاصی دارند مانند مكان های تجمع عمومی و مكان هايی كه اشياء قيمتی و ميراث فرهنگی در آن ها نگهداری ميشود بايد برنامه جامع و عملی حفاظت از حريق اجرا شود.

محتوای برنامه بايد شامل سعی در پيشگيری ايجاد آتش، بهبود ساختار ساختمان در مقابل حريق، روش های آشكار سازی گسترش حريق، آمادگی پرسنل مخصوص وضعيت اضطراری و تجهيز محل به وسايل مؤثر اطفاء حريق باشد. تمام موارد مذكور برای ايمنی از حريق در مكان های حفاظت شده مهم ميباشند.

بسيار مهم است كه اهداف حفاظت مورد نظر در هنگام آتش سوزی مشخص شود و برنامه ای معين گردد كه طبق آن به اين اهداف برسند.

تدوین شده در تیم محتوایی وب سایت دلفان ایمنی فروشگاه تجهیزات ایمنی